DEÐİŞİKLİK YAPAMADIM TEKRAR DÜZELTİYORUM OKUNMAYAN YERLERİ
Sn. Süleyman Ateş hocama müsaadenizle bir soru. ''Tanrı ve tanrılık anlayışı ile Allah ismi ile işaret edileni bilip anlamamız mümkün olabilir mi? İhlas Suresindeki , Allahın kendi kendini tarifi ile, tanrılık kavramı örtüşüyor mu?" Teşekkürler ve saygılar...
Cevap: Ben bu tür sorulara hayret ediyorum doğrusu. Kardeşim Allah ismi, gökten inmiş bir isim değildir. Araplar bu ismi zamanla geliştirmiş ve kâinatın yaratıcısına isim vermişlerdir. Araştırıcılar bu ismin Lât isminden geliştirildiğini söylerler. Arapçada isimler el (al) articl'lı olarak kullanılır. Al - Lat, sonundaki ta kaldırınca Allah olur. Kimi de tersine Al - Lat'ın, Allah'tan türetildiğini söylemişlerdir. Ne olursa olsun, Araplar, Evrenin yaratıcısına Allah demişlerdir. İlk zamanlarda dil de yoktu. Dil kurallarını geliştiren insan, ilk halife yapılan Âdem'dir. Kur'ân'dan bunu anlıyoruz. Çünkü Kur'ân, Allah'ın, Âdem'e beyanı öğrettiğini (Rahman Suresi), isimleri öğrettiğini (Bakara Suresi) buyurur. Âdem'e öğretilen isimler, dili oluşturan kelimelerdir. İşte inanan Araplar, kâinatın yaratıcısı için Allah ismini kullanmışlardır. İngilizler bu Yaratıcıya God, Almanlar Gott, İranlılar Khoda (God ve Gott'un Khoda ile ilgisi açıktır) demişlerdir. Türkler de Evrenin yaratıcısına Tanrı demişlerdir. Tanrı daha önce bir çeşit puta verilen isim olabilir. Zaten Al - Lat da bir put adı idi. Ama eğer Allah bu isimden türedi ise artık o aracı Tanrı, yani put değil, bununla Evrenin yaratıcısı kastedilmiştir. Şimdi bir Türk Tanrı kelimesiyle herhalde putu değil, Evrenin yaratıcısını kasteder. Öyle ise Arapçadaki Allah yerine Türkçe Tanrı dense ne olur? 700-1000 yıl önce Türkler Tanrı kelimesini Allah yerinde kullanmışlardır. Hem de en âlimler, en çok Allah dostu (evliyaullah) bunu kullanmışlardır. Şeyh Sa'dî, Gülistanına "Minnet Kohdayra azze ve cell ki tâateş mûcib-i kurbetest : Khodaya (Tanrıya) hamdolsun ki O'na ibadet ve itâat, insanı kendisine yaklaştırır" diyor. Gülistan çocukluğumuzda hocalarımız tarafından bize iştiyakla okutulurdu. Mesnevî'ye bakın, Khoda kelimesinin ne denli bolca kullanıldığını görürsünüz.
Her millet O yaratıcıyı kendi dilinde başka bir isimle yadetmiştir "Cümlenin maksudu bir amma rivayet muhtelif"
Eren kardeşim kim ne dersin desin bir Allah muhabbeti yapmış olmak ile kötü birşey yapmadık diye ümit ediyorum. Belki yeri yanlış oldu. Bu son cevabım ile forumdan da ayrılıyorum. Hakkını helal et.
Allah isminin nasıl türetildiği konusu sadece lat kelimesinden geldiğini söyleyenler değil, bir çok yorumlar vardır. Bu konuda önemli gördüğümüz yorumların bazısı şöyledir. Bazısı şöyledir:
a) İmam Şafii, Halil, Sibeveyh gibi Arapçayı çok iyi bilen dil uzmanı bazı alimlere göre, Allah ismi hiç bir kelimden türetilmemiştir. Eskiden beri sadece Allah için özel bir isim olarak kullanılmıştır. Usul ve fakihlerin bir çoğu da bu görüştedir.
b) İbn Abbasın görüşüne göre,Allah kelimesi Elehe kökünden gelmiştir. Bu kelime, ilah, mabud, kendisine tapınan , ibadet edilen varlık anlamına gelir.
c) Bazı alimlere göre, Elehe sevgi manasına gelir. Bu kelimeden türeyen Allah kelimesi, bütün yaratıklar tarafından sevilen mabuda verilen isimdir.
d) Allah kelimesi Lahe kökünden gelir. Manası, en yüce olmak anlamına gelir.
- Bununla beraber, Lat ile ilgili işin aslı şöyledir: Arap müşrikleri, kâinatın yaratıcısı olan Allaha inanıyorlardı. Putları ise ona ortak koşuyorlardı. Putlarına şeref kazandırmak için onların adlarını Allahın isimlerine benzetmeye çalışıyorlardı. Bunun en tipik örneği, Lat ile Uzza putlarının isimleridir. Latâ ismini Allah ismi arasında bir ilişki kurmak için bu ismin son harfleri olan Lah kelimesine benzetmişler. Son harfi ha yı ise taya değiştirmiş ve Lat demişlerdir. Arapça biliyor iseniz Sayın Eren küçük h'nin "t" olarak da okunduğu durumlar vardır.
Allah isminde olduğu gibi, el takısını kullanarak Ellat kelimesini türettiler.
Yine Uzza putunun adını, Allahın Aziz ismine benzetmişlerdir. Bazı alimlere göre, Uzza kelimesi Eazz kelimesinin dişili dir. Yani tanrıça gibi. Eaz daha önce bazı müşrik kavimlerin taptığı bir ağacın ismidir. Araplar da bunu kendi putlarına ad olarak kullanmışlardır.
Konu hakkında tartışma olması normal bunu camiden camiye imamdan imama dahi Türkiye Cumhuriyetinde arkasında namaz kıldığımız imamlar ve onları eğitenler arasında dahi olduğunu görebilirsiniz. Kimi camilerde namaz kılarken imam -ki bunların bir kısmı Hafızdır. EL i arapçadaki EL takısı olarak kullanır ve ELLAH der ELLAH-U EKBER der. Kimisi ise arapça baştan takı aldığı için bunun bir takı değil direk bir isim olarak kullanır ve ALLAH der ALLAH-U EKBER der. Yani bizim tartışıyoruz fikir teaattisi içinde bulunuyor olmamız normal.
İnşallah yanlış yapıyor isek de Rabbim bizi niyetimizle yargılar.
Ben ayrılıyorum forumdan çünkü seviyem düşük geldi çok avam kaldım. Allah demeyi gericilik sayan Allah'tan bahsetmeyi gericilik sayan bir ortam buldum burada. Sözüm size değil GEREKSİZ sıfatı ile itham eden ve benzer yorum yapan arkadaşlar kastım. Şeytana uymak istemiyorum seviyemi düşürmek istemiyorum kırmamaya çalıştım hep ama bendeki de nefis. Bir yerde patlarsa diye korkuyorum. Seviyeniz ve paylaşımlarınız için teşekkür ediyorum. Selam ve Dua ile. Allaha emanet olun